Linux ­Kurulu­m ve Y­onetim­i
  • Döküman Hakkında
  • Linux ve GNU'nun Geçmişi
    • CentOS, Debian ve FreeBSD Ana Sürümlerin Farkları
  • Temel Komutlar
    • Temel Terminal Komutları
    • Yardım Dosyaları
    • Dosya İzinleri, Yetkiler, Kullanıcılar ve Gruplar
    • Dosya Düzenleme Araçları
      • nano ve pico
      • vi
    • Sıkıştırılmış Dosyalar
  • Standart Girdi ve Çıktı
    • Standart Çıktı
    • Standart Girdi
    • UNIX Pipeline
    • Olmazsa Olmaz: stdio.h
    • Standart Hata ve File Descriptor
    • Forkbomb
    • Named Pipe
  • Gelişmiş Terminal Komutları
    • Tarih ve Saat Ayarlama
    • Sistem Yükünü İzleme
    • patch ve diff
    • xargs
    • awk ve sed
    • egrep ve Regular Expressions
    • rename
    • Imagemagick ve Görüntü Dosyaları
    • wget
    • Python ile Dosya Sunuculuğu
  • Temel Dağıtımlar
    • RHEL Tabanlı (CentOS, Rocky, Alma)
      • rpm Paketleri
      • DNF Paket Yöneticisi
      • Repo Ayarları
      • Network Ayarları
    • Debian
      • deb Paketleri
      • apt Paket Yöneticisi
      • Repo Ayarları
      • Network Ayarları
    • FreeBSD
      • Ports ve pkg Yönetimi
      • Güncelleme Teknikleri
      • Network Ayarları
    • Arch Linux
      • pacman ve AUR
      • Network Ayarları
    • Ortak Network Dosyaları
  • SSH
    • Uzak Sunucuya Bağlanma
    • sshd Sunucu Ayarları
    • Private ve Public Anahtarlar
    • Güvenli Dosya Aktarımı
    • sshfs
  • Kernel Boot
    • Sunucu Başlangıcına Genel Bakış
    • Çekirdeğin Yüklenmesi ve Boot Seçenekleri
    • Çekirdek Parametreleri
    • Bootloader Nedir?
  • User Space
    • Başlangıç: Init
    • Init Versiyonunu Belirlemek
    • System V
      • Servislerin Yönetimi
      • Çalışma Seviyeleri (Run Levels)
      • Örnek System V Servis Oluşturma
    • systemd
      • Servislerin Yönetimi
      • Birimler ve Birim Tipleri
      • Örnek systemd Servis Oluşturma
    • Acil Durumlar ve Tek Kullanıcı Modu
  • BASH Programlama
    • Döngüler ve Diğer Kontrol Yöntemleri
    • Menüler
  • Log Dosyaları
    • Log İnceleme ve Filtreleme
  • İnternet Servisleri
    • Bir sayfanın İnternetteki Serüveni
    • Nameserver Servisleri
    • Apache
    • PHP-FPM
    • FTP/FTPS/SFTP
      • vsftpd
      • ProFTPD
      • SFTP
      • Komut Satırından ftp Kullanımı
  • Zamanlanmış Görevler
    • crontab
    • at
  • Veritabanı
    • MySQL
      • MySQL Kurulumu
      • MySQL Servisini Çalıştırmak
      • Veritabanı ve Tablo oluşturmak
      • SQL Tablosuna Veri Eklemek
      • Temel SQL Sorgularına Giriş
        • Birinci bölüm
      • mysqldump ile yedekleme
      • Replikasyon teknikleri
      • Yedekleri içeri alma
    • PostgreSQL
      • PostgreSQL Kurulumu
      • Temel Yapılandırma
      • Temel Kullanım
    • MongoDB
      • MongoDB Kurulumu
      • Temel Yapılandırma
      • Temel Kullanım
    • Redis
      • Redis Kurulumu
      • Temel Yapılandırma
      • Temel Kullanım
  • Temel Network Yapılandırması
  • Gelişmiş Network Komutları
    • ip
    • ifconfig
    • route
    • ping
    • traceroute
    • dig
    • nslookup
    • netcat
    • nmap
    • tcpdump
    • Wireshark (Giriş)
    • Bantgenişliği Ölçümü
  • Güvenlik
    • Firewalld
    • IPTables
      • Temel İzinler
      • IP ve Port Engelleme
    • selinux
  • Disk Sistemleri
    • ext
    • zfs
    • lvm
  • RAID
    • RAID Biçimleri
    • Verinin Disklere Yayılması
    • Cache
    • Terimler ve Tavsiyeler
  • Örnek Kurulumlar ve Modern Yaklaşımlar
    • CentOS 7 Tam Sistem Kurulumu (Arşiv)
    • AlmaLinux ile Hosting Ortamı Kurulumu
    • Ubuntu ile Hosting Ortamı Kurulumu
    • Modern Hosting Yaklaşımları (PaaS, Coolify vb.)
  • Konteynerleştirme (Docker / Podman)
  • Yapılandırma Yönetimi (Ansible)
  • İzleme ve Uyarı (Prometheus / Grafana)
  • Nginx Web Sunucusu
  • Kubernetes (Giriş)
  • PCI-DSS ve Linux Sistemleri
  • İndeks
  • Kaynaklar
Powered by GitBook
On this page
  1. Temel Komutlar
  2. Dosya Düzenleme Araçları

nano ve pico

PreviousDosya Düzenleme AraçlarıNextvi

Last updated 7 years ago

nano ve pico programları aslında birbirlerinin aynısıdır. Pico (Pine composer) geliştirildiğinde bir free software license altında dağıtılmadığından, kodun değiştirilerek dağıtılması yasal değildi. Dolayısıyla GNU Projesi kapsamında pico'nun işlemlerini taklit eden bir program geliştirildi ve ismi nano oldu. Bugün nano orijinal pico'dan daha kapsamlı duruma gelmiştir. Kullandığınız Linux dağıtımlarında pico komutu da aslında nano'yu çalıştırmaktadır.

Aslında pico için özgür lisanslı bir yazılım amacıyla Chris Allegretta tarafından nano ile geliştirildiğinde ismi TIP konuldu (This isn't Pico), ancak Unix üzerindeki tip yazılımı ile karışabileceği gerekçesiyle ismi daha sonra nano olarak değiştirildi. nano SI birim sisteminde picodan 1000 kat daha büyük olan bir uzunluk birimidir.

nano ve pico farklarının yaratacağı kafa karışıklığını giderdiysek, programın genel kullanımına bakabiliriz.

Önceki bölümde crc8.py dosyamızın yetkilerini görüntülemiştik.

Eğer aşağıdaki örnekleri gerçek crc8.py dosyasıyla kullanmak istiyorsanız wget ile dosyayı edinebilirsiniz.

wget http://bit.ly/1kBiBAE -O crc8.py

Yukarıdaki komut, github üzerinde ilgili gist'i indirip mevcut dizinin crc8.py dosyasına yazacaktır.

Şimdi dosyanın içeriğine göz atalım. Dosyaya GNU/Linux üzerinde cat, less, more, head gibi komutlarla göz atabiliriz. Ancak dosyanın içeriğini değiştirmek için bu yöntemler pratik olmayacaktır. Dosyanın bulunduğu dizinde aşağıdaki komutlardan birini çalıştırarak dosyayı nano ile açabiliriz.

nano crc8.py
pico crc8.py

Burada dosyamızın içeriğini görüyoruz. Kullandığımız dağıtımda nano dosyanın uzantısına bakarak dosyamızın içeriğinin bir Python kodu olduğunu anlıyor ve gerekli renklendirmeyi yapıyor.

Alt iki satırda gördüğünüz komutlar, klavye kısayollarıyla erişiliyor. Komutlara erişmek için CTRL ile birlikte ilgili kısayolu kullanmak gerekiyor. Örneğin "Get Help" fonksiyonunu çağırmak için CTRL+g tuşlarına basmak gerekiyor. Gelen menüden nano için kullanılabilecek bütün komutları görebilirsiniz.

nano içerisinde gezinmek için ok tuşlarını kullanmanız yeterli. Değiştirmek/eklemek/silmek istediğiniz noktaya imleci getirdiğinizde istediğiniz değişikliği yaptıktan sonra dosyayı kaydetmek için CTRL+o programdan çıkmak içinse CTRL+x tuşlarını kullanmanız yeterlidir.

Dosyamızın en başında # işaretleriyle başlayan bir dizi satır görülüyor. Bu satırlar açıklama satırlarıdır, yani Python yorumlayıcısı tarafından bu satırlar gözardı edilecektir. Çoğu programlama dilinde ve çoğu ayar dosyasında açıklama satırları # işareti ile başlar.

nano, açıklama satırlarını istersek hizalı hale getirebilir. Bunun için Justify ve Unjustify komutları kullanılabilir.

İmleci açıklama satırlarının olduğu bölgeye getirip CTRL+j ile satırları hizalayabiliriz.

Ekranda Can now UnJustify! yazısı belirdi. Değişikliği gördükten sonra CTRL+u ile tekrar eski haline getirebiliriz.