Linux ­Kurulu­m ve Y­onetim­i
  • Döküman Hakkında
  • Linux ve GNU'nun Geçmişi
    • CentOS, Debian ve FreeBSD Ana Sürümlerin Farkları
  • Temel Komutlar
    • Temel Terminal Komutları
    • Yardım Dosyaları
    • Dosya İzinleri, Yetkiler, Kullanıcılar ve Gruplar
    • Dosya Düzenleme Araçları
      • nano ve pico
      • vi
    • Sıkıştırılmış Dosyalar
  • Standart Girdi ve Çıktı
    • Standart Çıktı
    • Standart Girdi
    • UNIX Pipeline
    • Olmazsa Olmaz: stdio.h
    • Standart Hata ve File Descriptor
    • Forkbomb
    • Named Pipe
  • Gelişmiş Terminal Komutları
    • Tarih ve Saat Ayarlama
    • Sistem Yükünü İzleme
    • patch ve diff
    • xargs
    • awk ve sed
    • egrep ve Regular Expressions
    • rename
    • Imagemagick ve Görüntü Dosyaları
    • wget
    • Python ile Dosya Sunuculuğu
  • Temel Dağıtımlar
    • RHEL Tabanlı (CentOS, Rocky, Alma)
      • rpm Paketleri
      • DNF Paket Yöneticisi
      • Repo Ayarları
      • Network Ayarları
    • Debian
      • deb Paketleri
      • apt Paket Yöneticisi
      • Repo Ayarları
      • Network Ayarları
    • FreeBSD
      • Ports ve pkg Yönetimi
      • Güncelleme Teknikleri
      • Network Ayarları
    • Arch Linux
      • pacman ve AUR
      • Network Ayarları
    • Ortak Network Dosyaları
  • SSH
    • Uzak Sunucuya Bağlanma
    • sshd Sunucu Ayarları
    • Private ve Public Anahtarlar
    • Güvenli Dosya Aktarımı
    • sshfs
  • Kernel Boot
    • Sunucu Başlangıcına Genel Bakış
    • Çekirdeğin Yüklenmesi ve Boot Seçenekleri
    • Çekirdek Parametreleri
    • Bootloader Nedir?
  • User Space
    • Başlangıç: Init
    • Init Versiyonunu Belirlemek
    • System V
      • Servislerin Yönetimi
      • Çalışma Seviyeleri (Run Levels)
      • Örnek System V Servis Oluşturma
    • systemd
      • Servislerin Yönetimi
      • Birimler ve Birim Tipleri
      • Örnek systemd Servis Oluşturma
    • Acil Durumlar ve Tek Kullanıcı Modu
  • BASH Programlama
    • Döngüler ve Diğer Kontrol Yöntemleri
    • Menüler
  • Log Dosyaları
    • Log İnceleme ve Filtreleme
  • İnternet Servisleri
    • Bir sayfanın İnternetteki Serüveni
    • Nameserver Servisleri
    • Apache
    • PHP-FPM
    • FTP/FTPS/SFTP
      • vsftpd
      • ProFTPD
      • SFTP
      • Komut Satırından ftp Kullanımı
  • Zamanlanmış Görevler
    • crontab
    • at
  • Veritabanı
    • MySQL
      • MySQL Kurulumu
      • MySQL Servisini Çalıştırmak
      • Veritabanı ve Tablo oluşturmak
      • SQL Tablosuna Veri Eklemek
      • Temel SQL Sorgularına Giriş
        • Birinci bölüm
      • mysqldump ile yedekleme
      • Replikasyon teknikleri
      • Yedekleri içeri alma
    • PostgreSQL
      • PostgreSQL Kurulumu
      • Temel Yapılandırma
      • Temel Kullanım
    • MongoDB
      • MongoDB Kurulumu
      • Temel Yapılandırma
      • Temel Kullanım
    • Redis
      • Redis Kurulumu
      • Temel Yapılandırma
      • Temel Kullanım
  • Temel Network Yapılandırması
  • Gelişmiş Network Komutları
    • ip
    • ifconfig
    • route
    • ping
    • traceroute
    • dig
    • nslookup
    • netcat
    • nmap
    • tcpdump
    • Wireshark (Giriş)
    • Bantgenişliği Ölçümü
  • Güvenlik
    • Firewalld
    • IPTables
      • Temel İzinler
      • IP ve Port Engelleme
    • selinux
  • Disk Sistemleri
    • ext
    • zfs
    • lvm
  • RAID
    • RAID Biçimleri
    • Verinin Disklere Yayılması
    • Cache
    • Terimler ve Tavsiyeler
  • Örnek Kurulumlar ve Modern Yaklaşımlar
    • CentOS 7 Tam Sistem Kurulumu (Arşiv)
    • AlmaLinux ile Hosting Ortamı Kurulumu
    • Ubuntu ile Hosting Ortamı Kurulumu
    • Modern Hosting Yaklaşımları (PaaS, Coolify vb.)
  • Konteynerleştirme (Docker / Podman)
  • Yapılandırma Yönetimi (Ansible)
  • İzleme ve Uyarı (Prometheus / Grafana)
  • Nginx Web Sunucusu
  • Kubernetes (Giriş)
  • PCI-DSS ve Linux Sistemleri
  • İndeks
  • Kaynaklar
Powered by GitBook
On this page

RAID

PreviouslvmNextRAID Biçimleri

Last updated 1 month ago

Günümüz bilişim altyapıları, özellikle verinin en düşük seviyede dahi güvenilir bir biçimde yazılabilir ve okunabilir olmasına ihtiyaç duymaktadır. Herhangi bir sunucu üzerinde çalışılırken sabit disklerden birinin bozulması hem sistemin çalışmasını durdurabilir, hem de verilerde kurtarılamaz kayıplara sebep olabilir. Bu tip durumların önüne geçmek için birden fazla sabit diskin bir arada kullanılarak daha güvenilir diziler oluşturması işlemine RAID (Redundant Array of Independent Disks) denilir. İlk defa University of California araştırmacıları tarafından 1988'de yayımlanan "A Case for Redundant Arrays of Inexpensive Disks (RAID)" makalesinde anlatılmıştır. Bu makalede ucuz disklerin paralel kullanımları yardımıyla güvenilir ve verimli disk okuma/yazma işlemlerinin sağlanabileceği anlatılmaktadır. Makale isminden anlaşılacağı gibi ucuz diskler (inexpensive disks) hedef alınarak başlanılsa da, günümüzde disklerin ucuz olmasından daha ziyade sistemin güvenilir ve verimli olması hedeflendiğinden, inexpensive sözcüğü yerine independent (bağımsız) getirilerek RAID kısaltmasına sadık kalınmıştır.

RAID yapıları sayesinde sunucular üzerindeki birden fazla disk, işletim sistemine sanki tek bir diskmiş gibi gösterilebilir, böylece hem güvenilirlik (hata toleransı) hem de çeşitli açılardan performans (okuma/yazma hızı) kazanımları sağlanabilir.

RAID uygulamaları iki ana şekilde olabilir:

  • Donanımsal RAID (Hardware RAID): Özel bir RAID kontrol kartı (controller) tarafından yönetilir. İşlem yükünü CPU'dan alır, genellikle daha yüksek performans sunar ve işletim sisteminden bağımsızdır. Genellikle sunucularda bulunur.

  • Yazılımsal RAID (Software RAID): İşletim sistemi tarafından yönetilir (örn. Linux'ta mdadm). Ekstra donanım gerektirmez, daha esnektir ancak CPU kaynağı kullanır ve performansı donanımsal RAID kadar yüksek olmayabilir. Disk arızası durumunda sistemin çalışmaya devam etmesi veya kurtarma işlemleri donanımsal RAID'e göre daha karmaşık olabilir.

Önemli Not: RAID, bir yedekleme (backup) mekanizması değildir! RAID, disk arızalarına karşı koruma sağlayarak sistemin çalışmaya devam etmesini (hata toleransı) hedefler. Ancak yanlışlıkla dosya silme, yazılım hataları, virüsler, doğal afetler gibi durumlara karşı koruma sağlamaz. Veri kaybını önlemek için RAID ile birlikte düzenli yedekleme stratejileri uygulamak zorunludur.

Birden fazla RAID seviyesi (level) bulunmaktadır ve her birinin farklı avantajları, dezavantajları, performans ve hata toleransı özellikleri vardır. Doğru RAID seviyesini seçmek, ihtiyaçlarınıza (performans, kapasite, güvenilirlik) bağlıdır.

Bu Bölümdeki Konular:

  • : Yaygın RAID seviyeleri (RAID 0, 1, 5, 6, 10) ve özellikleri.

  • : Striping, mirroring ve parity kavramları.

  • : RAID kontrolcülerindeki önbelleğin rolü.

  • : RAID ile ilgili terimler ve genel öneriler.

RAID Biçimleri (Seviyeleri)
Verinin Disklere Yayılması
Cache (Önbellek)
Terimler ve Tavsiyeler