pacman ve AUR

pacman paket yöneticisi Arch Linux'un en belirgin ve ayırıcı özelliklerinden birisidir. pacman'ın amacı, paketlerin kullanıcının kendi paketleri ya da resmi repositoryden (paket kaynağı) indirilmiş paketler olmasını ayırt etmeksizin kolay ve düzenli bir şekilde yönetilebilmesini sağlamaktır.

pacman sistemi güncel tutabilmek için lokal paket listesini ana sunucunun paket listesi ile senkronize eder. Tek bir yükleme komutu ile ihtiyaç olan bağımlılıkları (dependency) takip edip, esas istenen paketlerle birlikte sisteme kurar. pacman paketleri .pkg.tar.xz formatını kullanır.

pacman paket yöneticisinin kendi ayarları /etc/pacman.conf dosyasında bulunur. Buradan cache directory seçmek, renkleri açmak, repositoryleri açıp kapamak mümkündür.

pacman kullanarak bir paket yüklemek için sadece tek bir komut yeterlidir. gvim paketini yüklemek isterseniz:

pacman -S gvim

komutunu kullanmanız yeterli olacaktır. Aynı şekilde gvim'den sonra başka paket isimleri yazarak tek komut ile birden fazla paket yüklemeniz mümkündür. Genel olarak, her paket yüklemesi yaptığınızda aynı zamanda mevcut paketleri de güncellemeniz önerilir. Eğer paket listesini güncellerken sistemi güncellemezseniz, dependency sorunları ile karşılaşabilirsiniz.

Komut

Açıklama

-S

Paketi, dependencyleri ile birlikte indirip kurar.

-Sy

Veritabanını günceller ve paketi kurar. Dependency sorunları yaratabileceği için kullanmanız önerilmez.

-Syu

Veritabanını ve sistemi güncelleyip seçtiğiniz paketi kurar.

Dolayısıyla Arch Linux'ta en çok tercih edilen yükleme komutu pacman -Syu komutudur. Sadece sistemi güncellemek için ise aynı komut, herhangi bir ismi eklemeden yazılır.

Herhangi bir i silmenin birden çok yolu vardır.

Komut

Açıklama

-R

Paketi, dependency'lerine dokunmadan siler.

-Rs

Paketi ve başka paketler tarafından gerekli olmayan dependency'lerini siler.

-Rsc

Paketi, dependency'lerini ve bu pakete bağlı olan tüm paketleri siler.

Aşağıdaki listede sık kullanılan pacman seçeneklerini ve açıklamalarını bulabilirsiniz. Bu liste sadece örnek amaçlıdır, pacman'in opsiyonlarını pek çok farklı şekilde kullanmak mümkündür.

Hepsini paket ismi koyarak ya da koymadan yazabilirsiniz ancak yanında x yazanlar, paket ismi yazmanız tavsiye edilenlerdir.

Komut

Açıklama

-Syu

Paket ve sistem güncelleme

-Syu x

Paket yükleme ve güncelleme

-Rcnsu x

Paketi tüm dependency'leri ile silme

-Q

Lokal paket listesi

-Ql x

Paket içeriği

-Ss x

Paket arama

-Qen

Kullanıcı tarafından yüklenmiş paketler

-Rso

Orphan paketleri silme

AUR

AUR (Arch User Repository), resmi repositorylerin dışında, tamamen kullanıcılar tarafından oluşturulmuş muazzam bir repositorydir. AUR içerisinde pre-compile edilmiş binary dosyalar yerine, paketlerin kaynak kodundan kolayca compile edilmesini sağlayan PKGBUILD tanımları vardır. Bu tanımlar kullanılarak paketler kolayca mkpkg tarafından compile edilir ve pacman tarafından yüklenir (mkpkg pacman'in bir parçasıdır).

AUR'u kullanarak paket yüklemenin birden fazla yöntemi bulunmakta ancak bunlardan daha kolay olanı bir AUR Helper kullanmak olacaktır. Bunu yapmak için önce bu helper programlardan bir tanesini elle kurmalısınız. Bu kurulumu bir kere tamamladıktan sonra, kurulum için gerçekleştirmiş olduğunuz işlemleri, bundan sonra helper program devralacaktır ve siz resmi repositorylerden normal bir paket yükler gibi AUR'u kullanabilecek hale gelirsiniz.

AUR'da çok fazla helper program bulunmakta ama biz pacman'e benzerliği ve kullanışı sebebiyle örnek olarak pacaur'u kuracağız.

Başlamadan önce dependencyleri yüklemelisiniz.

sudo pacman -Syu expac yajl git --noconfirm --needed

pacaur'un resmi repolardaki dependencylerini indirdikten sonra, bir tane de AUR içerisinde bulunan dependency'sini indirmelisiniz.

mkdir cower && cd cower
curl https://aur.archlinux.org/cgit/aur.git/plain/PKGBUILD?h=cower -o PKGBUILD
makepkg PKGBUILD --skippgpcheck --install --needed

Bu basamaktan sonra artık pacaur paketini de aynı şekilde indirip kurabilirsiniz.

mkdir pacaur && cd pacaur
curl https://aur.archlinux.org/cgit/aur.git/plain/PKGBUILD?h=pacaur -o PKGBUILD
makepkg PKGBUILD --skippgpcheck --install --needed

Yükleme tamamlandıktan sonra, kullanılan geçici dosyaları silebilirsiniz. pacaur'un kullanımı pacman ile tamamen aynıdır. pacman için kullanılan komutların tamamı pacaur için de kullanılabilir ancak bu sefer resmi repoların yanında AUR da komutlarınızın sonuçlarına dahil olmuş olur. Örneğin paket aramak için kullandığınız pacman -Ss komutunu, pacaurda pacaur -Ss olarak kullanabilirsiniz.

Last updated