Linux ­Kurulu­m ve Y­onetim­i
  • Döküman Hakkında
  • Linux ve GNU'nun Geçmişi
    • CentOS, Debian ve FreeBSD Ana Sürümlerin Farkları
  • Temel Komutlar
    • Temel Terminal Komutları
    • Yardım Dosyaları
    • Dosya İzinleri, Yetkiler, Kullanıcılar ve Gruplar
    • Dosya Düzenleme Araçları
      • nano ve pico
      • vi
    • Sıkıştırılmış Dosyalar
  • Standart Girdi ve Çıktı
    • Standart Çıktı
    • Standart Girdi
    • UNIX Pipeline
    • Olmazsa Olmaz: stdio.h
    • Standart Hata ve File Descriptor
    • Forkbomb
    • Named Pipe
  • Gelişmiş Terminal Komutları
    • Tarih ve Saat Ayarlama
    • Sistem Yükünü İzleme
    • patch ve diff
    • xargs
    • awk ve sed
    • egrep ve Regular Expressions
    • rename
    • Imagemagick ve Görüntü Dosyaları
    • wget
    • Python ile Dosya Sunuculuğu
  • Temel Dağıtımlar
    • RHEL Tabanlı (CentOS, Rocky, Alma)
      • rpm Paketleri
      • DNF Paket Yöneticisi
      • Repo Ayarları
      • Network Ayarları
    • Debian
      • deb Paketleri
      • apt Paket Yöneticisi
      • Repo Ayarları
      • Network Ayarları
    • FreeBSD
      • Ports ve pkg Yönetimi
      • Güncelleme Teknikleri
      • Network Ayarları
    • Arch Linux
      • pacman ve AUR
      • Network Ayarları
    • Ortak Network Dosyaları
  • SSH
    • Uzak Sunucuya Bağlanma
    • sshd Sunucu Ayarları
    • Private ve Public Anahtarlar
    • Güvenli Dosya Aktarımı
    • sshfs
  • Kernel Boot
    • Sunucu Başlangıcına Genel Bakış
    • Çekirdeğin Yüklenmesi ve Boot Seçenekleri
    • Çekirdek Parametreleri
    • Bootloader Nedir?
  • User Space
    • Başlangıç: Init
    • Init Versiyonunu Belirlemek
    • System V
      • Servislerin Yönetimi
      • Çalışma Seviyeleri (Run Levels)
      • Örnek System V Servis Oluşturma
    • systemd
      • Servislerin Yönetimi
      • Birimler ve Birim Tipleri
      • Örnek systemd Servis Oluşturma
    • Acil Durumlar ve Tek Kullanıcı Modu
  • BASH Programlama
    • Döngüler ve Diğer Kontrol Yöntemleri
    • Menüler
  • Log Dosyaları
    • Log İnceleme ve Filtreleme
  • İnternet Servisleri
    • Bir sayfanın İnternetteki Serüveni
    • Nameserver Servisleri
    • Apache
    • PHP-FPM
    • FTP/FTPS/SFTP
      • vsftpd
      • ProFTPD
      • SFTP
      • Komut Satırından ftp Kullanımı
  • Zamanlanmış Görevler
    • crontab
    • at
  • Veritabanı
    • MySQL
      • MySQL Kurulumu
      • MySQL Servisini Çalıştırmak
      • Veritabanı ve Tablo oluşturmak
      • SQL Tablosuna Veri Eklemek
      • Temel SQL Sorgularına Giriş
        • Birinci bölüm
      • mysqldump ile yedekleme
      • Replikasyon teknikleri
      • Yedekleri içeri alma
    • PostgreSQL
      • PostgreSQL Kurulumu
      • Temel Yapılandırma
      • Temel Kullanım
    • MongoDB
      • MongoDB Kurulumu
      • Temel Yapılandırma
      • Temel Kullanım
    • Redis
      • Redis Kurulumu
      • Temel Yapılandırma
      • Temel Kullanım
  • Temel Network Yapılandırması
  • Gelişmiş Network Komutları
    • ip
    • ifconfig
    • route
    • ping
    • traceroute
    • dig
    • nslookup
    • netcat
    • nmap
    • tcpdump
    • Wireshark (Giriş)
    • Bantgenişliği Ölçümü
  • Güvenlik
    • Firewalld
    • IPTables
      • Temel İzinler
      • IP ve Port Engelleme
    • selinux
  • Disk Sistemleri
    • ext
    • zfs
    • lvm
  • RAID
    • RAID Biçimleri
    • Verinin Disklere Yayılması
    • Cache
    • Terimler ve Tavsiyeler
  • Örnek Kurulumlar ve Modern Yaklaşımlar
    • CentOS 7 Tam Sistem Kurulumu (Arşiv)
    • AlmaLinux ile Hosting Ortamı Kurulumu
    • Ubuntu ile Hosting Ortamı Kurulumu
    • Modern Hosting Yaklaşımları (PaaS, Coolify vb.)
  • Konteynerleştirme (Docker / Podman)
  • Yapılandırma Yönetimi (Ansible)
  • İzleme ve Uyarı (Prometheus / Grafana)
  • Nginx Web Sunucusu
  • Kubernetes (Giriş)
  • PCI-DSS ve Linux Sistemleri
  • İndeks
  • Kaynaklar
Powered by GitBook
On this page
  1. User Space
  2. System V

Örnek System V Servis Oluşturma

System V init (SysVinit) sisteminde, servisler /etc/init.d/ (veya /etc/rc.d/init.d/) dizininde bulunan kabuk betikleri (shell scripts) ile yönetilir. Bu betikler, servisi başlatmak (start), durdurmak (stop), yeniden başlatmak (restart) ve durumunu sorgulamak (status) gibi eylemleri gerçekleştiren mantığı içerir.

Aşağıda, basit bir servisi yönetmek için temel bir SysVinit betiği iskeleti verilmiştir. Bu betik, /usr/local/bin/benimservisim adlı bir programı benimkullanici kullanıcısı olarak çalıştırdığını varsayar ve PID dosyasını /var/run/benimservisim.pid olarak kullanır.

#!/bin/sh
### BEGIN INIT INFO
# Provides:          benimservisim
# Required-Start:    $remote_fs $syslog
# Required-Stop:     $remote_fs $syslog
# Default-Start:     2 3 4 5
# Default-Stop:      0 1 6
# Short-Description: Benim örnek servisimi başlatır/durdurur
# Description:       Bu betik, /usr/local/bin/benimservisim daemon'ını yönetir.
### END INIT INFO

# Betik değişkenleri
DAEMON=/usr/local/bin/benimservisim
DAEMON_ARGS="" # Daemon'a geçilecek argümanlar (varsa)
NAME=benimservisim
DESC="Benim Örnek Servisim"
PIDFILE=/var/run/$NAME.pid
SCRIPTNAME=/etc/init.d/$NAME
RUNASUSER=benimkullanici # Servisi çalıştıracak kullanıcı

# Dağıtıma özgü fonksiyon kütüphanesini yükle
# Debian/Ubuntu:
. /lib/lsb/init-functions
# RHEL/CentOS:
# . /etc/rc.d/init.d/functions 

# Yardımcı fonksiyonlar (start-stop-daemon Debian/Ubuntu'da yaygındır)
do_start() {
    # start-stop-daemon --start --quiet --pidfile $PIDFILE --chuid $RUNASUSER --exec $DAEMON --test > /dev/null || return 1
    # start-stop-daemon --start --quiet --pidfile $PIDFILE --chuid $RUNASUSER --exec $DAEMON -- $DAEMON_ARGS || return 2
    # Alternatif (daha basit, start-stop-daemon yoksa):
    if [ -f $PIDFILE ]; then
        log_daemon_msg "$DESC zaten çalışıyor" "$NAME"
        log_end_msg 0
        return 1
    fi
    log_daemon_msg "$DESC başlatılıyor" "$NAME"
    su -s /bin/sh -c "$DAEMON $DAEMON_ARGS & echo \$! > $PIDFILE" $RUNASUSER
    log_end_msg $?
}

do_stop() {
    # start-stop-daemon --stop --quiet --retry=TERM/30/KILL/5 --pidfile $PIDFILE --name $NAME
    # RETVAL="$?"
    # [ "$RETVAL" = 2 ] && return 2
    # start-stop-daemon --stop --quiet --oknodo --retry=0/30/KILL/5 --exec $DAEMON
    # [ "$?" = 2 ] && return 2
    # rm -f $PIDFILE
    # return "$RETVAL"
    # Alternatif (daha basit):
    if [ ! -f $PIDFILE ]; then
        log_daemon_msg "$DESC zaten durdurulmuş" "$NAME"
        log_end_msg 0
        return 1
    fi
    log_daemon_msg "$DESC durduruluyor" "$NAME"
    PID=$(cat $PIDFILE)
    kill $PID
    # kill komutunun başarılı olup olmadığını kontrol et (daha gelişmiş kontrol eklenebilir)
    sleep 1 # Durması için biraz bekle
    rm -f $PIDFILE
    log_end_msg $?
}

case "$1" in
  start)
    do_start
    ;;
  stop)
    do_stop
    ;;
  status)
    # status_of_proc -p $PIDFILE "$DAEMON" "$NAME" && exit 0 || exit $?
    # Alternatif (daha basit):
    if [ -f $PIDFILE ]; then
        PID=$(cat $PIDFILE)
        if ps -p $PID > /dev/null; then
            log_daemon_msg "$DESC çalışıyor (PID $PID)" "$NAME"
            log_end_msg 0
            exit 0
        else
            log_daemon_msg "$DESC çalışmıyor ama PID dosyası ($PIDFILE) mevcut" "$NAME"
            log_end_msg 1
            exit 1
        fi
    else
        log_daemon_msg "$DESC çalışmıyor" "$NAME"
        log_end_msg 3
        exit 3
    fi
    ;;
  restart|force-reload)
    log_daemon_msg "$DESC yeniden başlatılıyor" "$NAME"
    do_stop
    # Durması için biraz bekle
    sleep 1 
    do_start
    ;;
  *)
    echo "Kullanım: $SCRIPTNAME {start|stop|status|restart|force-reload}" >&2
    exit 3
    ;;
esac

exit 0

Açıklamalar:

  • LSB Headers (### BEGIN INIT INFO ... ### END INIT INFO): Bu başlıklar, update-rc.d ve chkconfig gibi araçların betik hakkında bilgi (bağımlılıklar, varsayılan runlevel'lar vb.) edinmesini sağlar. İsteğe bağlıdır ancak iyi bir pratiktir.

  • Fonksiyon Kütüphanesi: Dağıtımlar genellikle servis betiklerinde kullanılmak üzere standart fonksiyonlar (log_daemon_msg, log_end_msg, status_of_proc vb.) içeren bir kütüphane sağlar. Bu, betiklerin daha tutarlı ve okunabilir olmasını sağlar. Örnekte hem Debian/Ubuntu (/lib/lsb/init-functions) hem de RHEL/CentOS (/etc/rc.d/init.d/functions) için kaynak satırı yorum olarak gösterilmiştir. Ayrıca start-stop-daemon (Debian/Ubuntu) gibi yardımcı programlar da kullanılabilir. Örnekte daha basit, genel komutlarla (su, kill, ps) alternatifler de gösterilmiştir.

  • case "$1" in ... esac: Betiğe verilen ilk argümana (start, stop vb.) göre ilgili fonksiyonu (do_start, do_stop) çağırır.

  • PID Dosyası: Servisin işlem ID'sini (PID) saklamak için genellikle /var/run/ altında bir .pid dosyası kullanılır. Bu, servisin durumunu kontrol etmek ve durdurmak için kullanılır.

  • Kullanıcı Değiştirme: Servisler genellikle root olarak başlatılmaz. su veya start-stop-daemon --chuid gibi komutlarla belirtilen kullanıcıya (RUNASUSER) geçiş yapılır.

Kullanım:

  1. Betiği /etc/init.d/benimservisim olarak kaydedin.

  2. Çalıştırma izni verin: sudo chmod +x /etc/init.d/benimservisim.

  3. Servisi yönetin:

    sudo service benimservisim start
    sudo service benimservisim status
    sudo service benimservisim stop
  4. Başlangıçta otomatik çalışması için etkinleştirin:

    # Debian/Ubuntu
    sudo update-rc.d benimservisim defaults 
    # veya
    # sudo update-rc.d benimservisim enable
    
    # RHEL/CentOS
    sudo chkconfig --add benimservisim
    sudo chkconfig benimservisim on 

Bu, SysVinit için temel bir servis betiği örneğidir. Gerçek dünya betikleri genellikle daha karmaşık hata kontrolü ve yapılandırma seçenekleri içerir. Modern systemd sistemlerinde servis yönetimi için .service unit dosyaları kullanılır ve bu genellikle daha basit ve güçlü bir yöntemdir.

PreviousÇalışma Seviyeleri (Run Levels)Nextsystemd

Last updated 1 month ago